Rood vlees

Rood vlees: verhoogde kans op kanker?

Rood vlees vs. verwerkt vlees 

Het vlees van zoogdieren – met inbegrip van rundvlees, kalfsvlees, varkensvlees, lam, schapenvlees, paard en geit – is meestal rood wanneer het rauw is, vanwege het hoge myoglobinegehalte. Deze vleessoorten vallen dan ook onder de noemer ‘rood vlees‘. 

Rood vlees

Verwerkt vlees verwijst naar vlees dat is getransformeerd door zouten, fermenteren, roken of andere processen om de smaak te verbeteren of het behoud te verbeteren.In veel onderzoeken wordt ‘verwerkt’ (rood) vlees gedefinieerd als de vleessoorten met toegevoegde nitraten, vanwege de correlatie tussen nitraat in vlees en de vorming van nitrosamine in het lichaam.

Dit vlees verwijst meestal naar worsten en hotdogs, spek en andere vorm van “roos” vlees, zoals ham en koude vleeswaren. Dit omvat dus geen onbewerkt, kwalitatief vlees zoals steak en spreekt daarnaast ook niet over zaken als graangevoerd versus grasgevoerd of vers versus voorverpakt vlees.

Verwerkt vlees

Verwerkt vlees verwijst in de volgende paragrafen naar roze en gezouten vleesproducten die natriumnitraat gebruiken. om het vlees te conserveren. Dit geldt ook voor hammen, hotdogs, spekproducten en verschillende voorverpakte delicatessen.

Hoewel er overeenkomsten zijn tussen rood vlees en verwerkte vleeswaren, zijn er kleine verschillen zoals bereidingswijze (wat mogelijks leidt tot carcinogenen) en verwerkt vlees met een hoger nitraatgehalte. In het bijzonder lijkt verwerkt (rood) vlees geassocieerd te zijn met een verhoogd risico op colorectale kankers, met een hoger risico dan rood vlees.

We moeten wel beseffen dat het vrij voorkomend is om bestempeld te worden als carcinogeen (= kankerverwekkend). Niet enkel zijn schadelijke stoffen zoals alcohol potentieel kankerverwekkend, maar ook de gezondheidselixers aloë vera. De daadwerkelijke impact hangt af van de hoeveelheid, de rest van jouw dieet en vele andere factoren.

Onderzoek

Verwerkt vlees en rood vlees lijken beiden geassocieerd te zijn met een verhoogde kans op sterfte, waarbij verwerkt vlees enigszins betrouwbaarder is geassocieerd. Beide vleescategorieën hebben nog steeds een vrij kleine impact (nooit groter dan een verdubbeling van het risico) en zowel pluimvee als vis worden niet geassocieerd met deze schadelijke effecten.

Colorectale kanker (kanker van de dikke darm of het rectum) is de specifieke vorm van kanker waaraan de consumptie van rood vlees gekoppeld wordt.

NOC’s

Een mechanisme dat het risico op colorectale kanker bij rood vlees verhoogt, is darmschade door chemicaliën zoals NOC’s (= N-nitroso compounds). Dit komt rechtstreeks van het rode pigment in deze vleessoorten en worden gevormd uit de inname van nitriet en nitraat. Maar rood vlees als onderdeel van een plantaardig dieet kan minder gevaarlijk zijn.

Wat kan je hieraan doen?

De darmschade veroorzaakt door NOC’s kan worden verminderd of geëlimineerd als het vlees geconsumeerd wordt in combinatie met groene groenten. Dit komt omdat groene groenten chlorofyl en/of vitamine C bevatten, wat de vorming van NOC’s kan voorkomen.

Ijzer

Rood vlees is rijk aan het mineraal ijzer, dat gemakkelijk in de cellen van het darmkanaal geoxideerd kan worden. IJzeroxidatie kan celschade veroorzaken en dit zou de link naar een verhoogd risico op colorectale kanker (deels) kunnen verklaren. Ijzer lijkt daarnaast te werken als een katalysator voor NOC-vorming en kan daardoor verder bijdragen aan het risico op kanker.

kanker_vlees

Andere factoren

Veel studies wijzen erop dat mensen die meer rood vlees eten ook de neiging hebben om over het algemeen meer te consumeren (hogere calorie-inname) en een hoger BMI hebben, minder groenten en fruit eten. In alle onderzoeken die gericht waren op de inname van groenten, werd een groter risico vastgesteld bij mensen die geen groenten consumeerden. Over het algemeen lijkt de inname van groenten een beschermend effect te hebben.

Daarnaast is er doorgaans meer sprake van roken en alcoholverbruik en hebben deze mensen een iets lager opleidingsniveau. Sociaal-economische klasse is ook gerelateerd aan rood vlees en sterfte (lagere sociaal-economische klassen eten meer rood vlees), maar dit lijkt het verband ook niet volledig te verklaren.

Statistieken

In de onderstaande tekst worden ratio’s voor gevaar en betrouwbaarheidsintervallen gebruikt. Een ratio voor gevaar is een eenvoudige manier om het verhoogde risico aan te tonen (meestal door een groep te vergelijken met een andere gedefinieerde groep, zoals hoge vleesinname tegen geen vleesinname) en terwijl 1,00 geen significant verschil betekent, is 2,00 een verdubbeling en 4,00 een verviervoudiging. Ratio’s voor gevaar tussen 1-2 zijn vrij klein in omvang voor survey-onderzoeken (enquêtes).

Verwerkt vlees is in verband gebracht met een verhoogd risico op kanker (over het algemeen verwijzend naar alle varianten) met risicoratio’s van 1,11 – 1,12 voor de meest recente gegevens die de hoogste en laagste kwintielen vergeleken met elkaar. Ondanks de statistische significantie is het effect erg klein.

Onlangs verscheen een studie die gecontroleerd werd op andere verstoringen binnen de voeding, evenals activiteit en de basis (roken, alcohol, sociale klasse) en vond een risicoratio van 1,16 (+ 16% risico) voor rood vlees en kanker. Eerdere onderzoeken van dezelfde soort vonden-ratio’s rond 1,2.

Richtlijnen

Sommige autoriteiten raden aan “niet meer dan één tot twee porties per maand verwerkt vlees te eten en niet meer dan één tot twee porties onbewerkt vlees per week”. Anderen suggereren <300 gramrood en verwerkt vlees per week. Het World Cancer Research Fund beveelt aan om <500 gram rood vlees per week te consumeren, met zeer weinig tot geen verwerkt rood vlees. Er is onvoldoende bewijs om een algemene richtlijn te stellen qua inname.

Conclusie

Aangezien er geen interventiestudies zijn, kan niet worden geconcludeerd dat rood vlees kanker of sterfte veroorzaakt. Er is sprake van associatie, maar een oorzakelijk verband is niet vastgesteld.

Ongeacht het wederkerend verband tussen de consumptie van rood vlees en kanker lijkt het erop dat het leven zonder overmatig alcoholgebruik, stress, roken, hoge BMI en slaapgebrek, terwijl fruit en groenten worden geconsumeerd en we sporten, het risico op kanker zou moeten verminderen.

De consumptie van rood vlees is waarschijnlijk niet schadelijk in de context van een over het algemeen gezonde algemene levensstijl.
Zoals met de meeste dingen, maakt de dosis het verschil en is het verstandig om jouw inname van rood vlees (met name bewerkt rood vlees) te matigen.

Er zijn enkele mechanismen waardoor de consumptie van rood vlees mogelijk kankerverwekkend is, maar deze risico’s kunnen aanzienlijk worden beperkt door enkele interventies van onze kant.

— Encore Coaching – Personal trainer Lokeren —

Bronnen:

Geef een reactie

Wil je gezond afslanken?

Download onze gratis e-books

e-books vetverlies
Scroll naar boven